इ.५ वी शिष्यवृत्ती-गणितइ.५ वी. शिष्यवृत्ती

गुणाकार | Multiplication


गुणाकार | Multiplication 

गुणाकार | Multiplication

गुणाकार

गुणाकारएकावरून अनेक वस्तूंची किंमत काढणेया क्रियेला गुणाकार म्हणतात

गुणाकार या क्रियेमध्ये गुण्य, गुणक गुणाकार हे घटक असतात.

गुण्य X गुणक = गुणाकार

   5785  X   5    =    28925

               गुण्य   = 5785

               गुणक  = 5

               गुणाकार28925

———————————

 गुणाकाराचे नियम

 कोणत्याही संख्येला शून्याने गुणले असता गुणाकार नेहमी शून्य येतो. 0 x 6

———————————

 गुण्यगुणक गुणाकार यापैकी दोन घटक दिलेले असतात. तेव्हा तिसरा घटक काढता येतो.

———————————

 कोणत्याही संख्येला 1 ने गुणल्यास गुणाकार तीच संख्या असते.  उदा  57×1 =57

———————————

 कोणत्याही संख्येला 10, 100, 1000……. अशा म्हणजे एकावर शून्य असणाया संख्यांनी गुणतानागुणाकारत गुण्य संख्या लिहून त्यापुढे गुणकातील शून्यांएवढी शून्ये लिहावीत

———————————

 दोन संख्यांचा गुणाकार करताना प्रथम त्यांच्या एकक स्थानच्या अंकांचा गुणाकार करावा लागतो.  या अंकांच्या गुणाकारातील एकक स्थानी जो अंक असतोतोच अंक मूळच्या दोन संख्यांच्या गुणाकाराच्या एकक स्थानी असतो.

———————————

 दोन अंकांचा गुणाकार करताना , गुणाकारात कोणता विशिष्ट अंक एकक स्थानी येईल,  हे समजणे काही वेळा जरूरी असते.   अपेक्षित गुणाकार मिळण्यासाठी कोणते दोन अंक निवडायला हवेत,

———————————

नमुना प्रश्न

1) 1) 100 रू च्या नोटांच्या बंडलामध्ये काही नोटा आहेत.  त्यांची एकूण किंमत किती असणार नाही?

 

1  1) 35000      2) 4900      3)  9400     4)  8540

 

स्पष्टीकरण :   100 रू. च्या नोटांची एकूण रक्कम मोजताना नोटांची संख्या x  100 असे करावे लागेल.

एकूण रक्कमेच्या दशक एकक स्थानी 00  असे अंक येतील

उत्तर पर्याय क्र. :  4  हे अचूक उत्तर आहे

———————————

 2) एका रांगेत 215   या प्रमाणे 132   रांगामध्ये किती रोपे लावता येतील?

 1)  28280      2) 28380   3)  28340    4 )  27380

 स्पष्टीकरण :  एका रांगेत लावलेल्या रोपांच्या संख्येवरून अनेक रांगांत लावलेली एकूण रोपटयांची संख्या काढायची आहे म्हणजे  215  132    यांचा गुणाकार केला. गुणाकार 28380 आला.  ( गुणाकार पटकन करता यावा म्हणून त्यातील संख्यांची फोड केली. 

215 x 132  =  132 (200+15) = 132 x 200 + 132 x 15 = 26400 + 1980 = 28380

पर्याय क्र. : 2    हे अचूक उत्तर आहे


Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!